Naar aanleiding van ontwikkelingen op het gebied van interlandelijke adoptie, waaronder het dalende aantal adopties en de invloed daarvan op de vergunninghouders en de matchting heeft het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft het adviesbureau Andersson Elffers Felix (AEF) gevraagd een verkenning uit te voeren naar mogelijke scenario’s voor de inrichting van een toekomstbestendig stelsel aangaande interlandelijke adoptie. De uitkomst hiervan is het bijgevoegde rapport uit 2015. AEF is niet gevraagd om een advies uit te brengen over de keuze voor een scenario. Deze vraag werd bij de Raad voor strafrechttoepassing en jeugdbescherming (RSJ) neergelegd en resulteerde in het rapport “Bezinning op interlandelijke adoptie” uit 2016.
Achtergrond
Eén van de meest dwingende actuele ontwikkelingen op het gebied van adoptie is het dalend aantal interlandelijke adopties wereldwijd. Zowel het aantal kinderen dat adoptabel is, als het aantal Nederlandse volwassenen dat zich voor adoptie aanmeldt, neemt af. Tegelijk met deze trend wordt een andere ontwikkeling gesignaleerd: de kinderen die voor adoptie in aanmerking komen zijn ouder en/of hebben bijzondere zorgbehoeften (‘special needs’). Deze ontwikkelingen raken de hele adoptieketen, en kunnen invloed hebben op de doorlooptijd en de kwaliteit van de werkzaamheden van de verschillende spelers.
Meer specifiek leiden ze er toe dat sommige vergunninghouders geconfronteerd worden met dalende inkomsten. Als de dalende lijn in het aantal adopties doorzet, betekent dit verdere financiële druk op de vergunninghouders, en daarmee op de kwaliteit van de match tussen aspirant-adoptiefouder en geadopteerde. Daarnaast kan een faillissement of liquidatie ontbinding van de rechtspersoon) zorgen voor onzekerheid bij aspirant-adoptiefouders en leert de ervaring dat het ministerie van Veiligheid en Justitie in zulke situaties financieel moet bijspringen. De Inspectie Jeugdzorg constateerde dat de rol van de landen van herkomst bij de matching groter is geworden. Om die reden beval zij de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie aan om samen met de partijen die betrokken zijn bij interlandelijke adoptie ieders rol en verantwoordelijkheden te herijken.