De dag dat ik mijn moeder voor de eerste keer zag

Ik liep het kleine pad op naar de groene voordeur. Elke spier in mijn lichaam was gespannen. Ik zou mijn moeder voor het eerst in mijn leven zien en er was geen weg terug.

Was ik gek geworden? Een wanhoopsdaad? Ik had geen tijd om al die onzin te bedenken. Eén ding was echter zeker toen ik mijn hand naar de deurbel bewoog: mijn leven hing af van de uitkomst van de volgende vijf minuten. 
Ik voelde me in krijgersmodus. Ik nam de macht weer in eigen handen. 
Deze keer zou ik niet worden afgewezen. Deze keer niet.
 

Ik wilde alleen haar gezicht zien, dat was alles wat ik wilde — misschien mijn gezicht herkennen in het hare. Ik had wanhopig behoefte aan bewijs dat ik een moeder had van vlees en bloed. Zoals alle 'normale' mensen om me heen. Om het anker van mijn identiteit te zien, ruiken en misschien zelfs aan te raken. Mijn bron in deze wereld.

De treinreis naar het stadje in het zuidwesten van Nederland was surrealistisch. Weken eerder bevestigde de FIOM haar naam. Ik kende die naam al. Mijn adoptieouders gaven hem aan mij toen ik oud genoeg was om erom te vragen. De FIOM was de bemiddelaar. Ze informeerden mijn echte moeder over mijn zoektocht. Ik moest wachten op haar toestemming. Nooit duurde wachten op iets langer.

Het werd te veel om te verdragen.
 

Een paar maanden eerder was mijn leven veranderd in een existentiële nachtmerrie. Met de start van de zoektocht naar mijn roots voelde het de eerste weken alsof ik op drijfzand liep. Nu veranderde het ontbrekende deel van mijn identiteit in een steeds groter wordend zwart gat. Met elke stap die ik zette zoog dit gat mij verder weg van mijn normale leven.

Om het gat te vullen had ik een DNA-match nodig. Ik wilde dezelfde lijnen zien als ik in mijn gezicht. Zou ik in de spiegel van mijn karakter kunnen kijken?. Maar het allerbelangrijkste was de hand te schudden die was gemaakt van mijn cellen en mijn bloed. De handen van de vrouw die mij op de wereld had gezet na een moeilijke bevalling. Ik reikte naar ze in mijn dromen, helemaal door die grote zwarte leegte heen.

Mijn zoektocht zorgde ervoor dat ik moest stoppen met studeren. Al snel ging al mijn energie en aandacht naar het oplossen van deze brandende
vragen: Waar kom ik vandaan? Waar hoor ik bij? Wie is mijn familie?  Bij het teruggaan naar mijn roots leek de tijd ook achteruit te gaan. Dagen verstreken terwijl ik wachtte op het bevrijdende telefoontje Fiom: Je moeder is nu klaar om je te zien. Het telefoontje kwam niet.

Twee weken later nam ik mijn radicale besluit. Ik zou niet voor de tweede keer worden afgewezen.
 

Ik wist de naam van de stad waar ze op dat moment woonde. Dit speelde rond 1990, toen er nog dikke telefoonboeken waren waar iedereen zonder geheim nummer in stond. Ik ging naar het plaatselijke postkantoor, zocht in het telefoonboek met de groene kaft en het wonder geschiedde; Ik vond haar straat. Ik staarde minutenlang naar het nummer achter haar naam, maar besloot zomaar te verschijnen, zonder een telefoontje.

Waarom voelde dit allemaal zo als een kwestie van leven of dood? Ik denk dat ik het zo ervoer vanwege mijn trauma dat verband houdt met mijn adoptie. De abrupte scheiding van de baarmoeder. Het resultaat van het in dit leven worden gegooid zonder de aanvankelijke veiligheid van de moeder die haar welp beschermd. Die biologische erecode wordt door adoptie verbroken. Op het moment dat je veiligheid het meest nodig hebt is deze er niet en dat wordt een primaire indruk voor de rest van je leven. Diep opgeslagen in je zenuwsysteem.

Existentiële angst was het resultaat. Tot het punt dat ik enorme angstaanvallen kreeg als ik mezelf in drukke straten of openbare plaatsen bevond. Het zorgde ervoor dat ik ongeveer een jaar binnen bleef, steeds dieper afdaalde op de trappen van mijn ziel. Het werd zelfs een serieuze psychose, maar diep van binnen voelde dat ik het aan kon. Ik isoleerde mij jaren van de wereld, en daalde nog verder af. 
Terug naar het begin. Ik ging door de pijn. Dit was het moment dat mijn lieve adoptie ouders geen raad meer met mij wisten en suggereerde dat het mogelijk beter was mij even op te laten nemen. Ik werd weer afgestaan, en de pijn kwam eruit. Het was diep helend en veranderde alles.
Dit gebeurde een paar jaar voor de dag dat ik de trein naar mijn moeder nam. Ik had die psychose overleefd, ik leerde mezelf vast te houden in mijn oerwond van verlatenheid. Het zou een rol gaan spelen in bijna al mijn relaties. De gift die adoptie mij heeft gegeven is een enorme diepte. Hoe dieper de pijn, hoe groter de wijsheid.
 

Toch had ik nooit gevraagd om geadopteerd te worden. Nu, 22 jaar oud, was ik verre van machteloos. Ik voelde het vermogen om iets terug te nemen dat voelde als een geboorterecht. Om de vrouw te kennen die mij op deze wereld had gezet. Ik wist dat wanneer dat puzzelstukje op zijn plaats zou vallen, het genoeg zou zijn om mijn leven opnieuw te beginnen, waar het me ook zou brengen. Zonder dat puzzelstukje zou het plaatje nooit compleet kunnen worden. Sterker nog, zou de puzzel mogelijk  helemaal in elkaar zakken. Kon ik daarmee leven?

Toen ik naar die voordeur liep, voelde het alsof ik een taboe doorbrak. 
Ergens wist ik dat ik haar nu geen keus gaf. Zij had mij ook geen keuze gegeven. Mijn laatste stappen naar de bel waren de spannendste meters in mijn leven. De kans was groot dat ze die deur niet zou openen. Misschien was ze helemaal niet thuis. Misschien zou een kind opendoen. Haar kind? 
Wat een krankzinnig risico nam ik. Maar er was geen weg terug. Ik was al zover gekomen.

In het meesterwerk ‘Paris, Texas’ gemaakt door Wim Wenders met Harry Dean Stanton en Natasha Kinski, duurt het de hele drieënhalf uur durende film voordat antagonist Travis erachter komt wie hij is en waar hij thuishoort. Als hij verweerd uit de woestijn loopt, herinnert hij zich langzaam dat hij een relatie had, zijn zoon weggaf en dat hij toen begon te drinken. Hij werd slachtoffer van zijn pijn en benevelde elke herinnering eraan. Zijn lijden werden de vele lijnen in zijn gezicht. 
Het was juist het volgen van deze lijnen, terug naar de oorsprong, wat hem thuis zou brengen. Bij zijn vrouw en zijn zoon. Pijn is een kaart, een gids om thuis te komen bij jezelf, bij de kern van de zaak.

Toen ik voor haar deur stond, klaar om aan te bellen, wist ik dat dit een sleutelmoment in mijn leven was. Ik stond op het punt het ontbrekende puzzelstukje van mijn leven te vinden. Sleutelmomenten zijn momenten waarop je beseft dat je de macht hebt om de koers van je leven te bepalen in plaats van een slachtoffer te zijn van het lot.
 

Ik belde aan en wachtte.

De deur ging open en daar was ze. Een prachtig gezicht met angstige ogen. We staarden elkaar aan wat een eeuwigheid leek. Het hadden minuten, uren, een heel leven kunnen zijn. We wisten allebei dat dit moment heilig was. Onze ogen deelden op dat moment het leed van die ene beslissing.  Een keuze die buiten haar macht lag, zoals ze me later uitlegde. Ze was 18 toen ze mij kreeg en haar streng katholieke ouders en familie in het Zuiden van Nederland wezen haar af, lieten haar in de steek. Net als de maatschappij in die roerige jaren zestig. Ze had echt geen andere keuze dan mij ook in de steek te laten. Generationeel trauma.

Dit is het eerste wat ze ongeveer zei:
"Ik wist dat je zou komen. Vandaag. Ik voelde je. Ik heb mijn hele leven op dit moment gewacht." Toen nodigde ze me uit om binnen te komen. Het eerste wat ik meteen zag, was een piano in de hoek van de kamer. En wat zelfgemaakte esoterisch aandoende schilderijen. Nadat we elkaar voor nog een eeuwigheid hadden aangekeken, speelde ik piano voor haar. Om de vreselijke gespannen situatie te doorbreken. Het zorgde ervoor dat mijn halfzus van haar kamer naar beneden kwam.

Na die ontmoeting zou ik haar in de loop der jaren nog maar een paar keer zien. Ze stuurde me elke jaar trouw rond mijn verjaardag een kaart. 
Soms belde ik haar. Onwezenlijke gesprekken naar iemand op een andere planeet. We werden geen vrienden. Zij is de vrouw die mij op deze aarde heeft gezet, en daar bleef het bij. Ze begon haar eigen gezin kort na mijn adoptie.

 

De dag dat ik op 22-jarige leeftijd op zoek ging naar mijn moeder, was de dag dat ik uit mijn slachtofferrol stapte en diep van binnen de kracht en moed omarmde om elke angst onder ogen te zien. Het zou nooit meer zo erg worden als die middag voor die deur. Hoe ernstig je trauma ook is, het niet weten wat er verborgen zit in je onderbewustzijn creëert meer angst en pijn dan het daadwerkelijke trauma. Weet dat je diep van binnen de wijsheid en kracht hebt om actie te ondernemen om die angst onder ogen te zien wanneer je er klaar voor bent.

Je kunt de ergste angst omzetten in kracht, weerbaarheid en zelfvertrouwen. Ik heb hierna nog jaren gestreden met een verslaving aan het emotionele patroon van zelfafwijzing, in het bijzonder in de vele relaties die ik had die op de klippen liepen. En toch zat hier steeds weer het geschenk in van die oerpijn omarmen, en mijzelf vasthouden, als moeder en vader tegelijkertijd. Dit bracht me steeds meer thuis. Want thuis zit in jezelf.

Soms zul je dingen in het leven moeten doen die vereisen dat je jouw innerlijke krijger omarmt. Laat die ervaringen je de kracht geven om elke tegenslag te weerstaan. What doesn’t kill you makes you stronger!  
Het gaat erom steeds weer van slachtoffer naar schepper van je leven te transformeren. Mijn verhaal laat zien dat hoe diep jouw pijn ook is, de angst voor het omarmen soms groter is dan door de pijn heen gaan. En dat die pijn niet het einde is, maar vaak het begin van iets moois. Dat het mogelijk is deze wond te omarmen, hem zelfs te transformeren naar het goud van je leven. Naar je diepste heling en van waarde zijn voor anderen.

Ik had het nooit anders gewild, het had zo moeten zijn. Ik heb mijn moeder al duizenden malen vergeven. Sterker nog, nu voel ik dat ik zelf voor de adoptie gekozen heb.

Ik ben nu weer op zoek naar mijn moeder. Nu later in mijn leven. Omdat ik een boek aan het schrijven ben over adoptie, en gewoon te weten hoe het met haar is. Dit keer wacht ik netjes af en hoop ik dat ze nog leeft.