Als huisarts, praktijkondersteuner of huisartsassistente speel je een belangrijke rol in het keuzeproces van onbedoeld zwangere vrouwen* (en hun partner). Op deze pagina vind je meer informatie en praktische handvatten over hoe jij iemand kan begeleiden bij het maken van een weloverwogen keuze in geval van een onbedoelde zwangerschap. Deze informatie is ontwikkeld op basis van onderzoek en praktijkervaring.
* En alle personen die zwanger kunnen worden
80% van de vrouwen bespreekt een onbedoelde zwangerschap met de huisarts
Ondersteuning voor de huisarts
Begeleiding bij een onbedoelde zwangerschap
Deze leidraad biedt ondersteuning en belicht belangrijke stappen die nodig zijn bij het begeleiden van ongewenst zwangere vrouwen.
Download ook onze flyer met daarin de do's en don'ts en een overzicht welke keuzeopties er zijn.
Abortuspil bij de huisarts en de e-learning Onbedoelde zwangerschap in de huisartsenpraktijk
Wanneer de patiënt kiest voor medicamenteuze abortus is het mogelijk de behandeling als huisarts zelf uit te voeren. Deze zorg valt niet onder de basiszorg, maar wordt vergoed vanuit een aanvullende regeling. Het is aan een huisarts zelf om te bepalen of hij of zij de behandeling gaat aanbieden.
Voor het uitvoeren van de medicamenteuze abortus ben je als huisarts wettelijk verplicht een scholing te volgen. Deze gratis scholing ‘Onbedoelde Zwangerschap in de huisartsenpraktijk’ biedt praktische handvatten en bestaat uit 3 modules: 1) keuzehulp, 2) medicamenteuze abortus, 3) nazorg. Een vierde module over preventie van (herhaalde) onbedoelde zwangerschap is optioneel.
- Module Keuzehulp
geaccrediteerd voor 1,5 punt - Medicamenteuze abortus
geaccrediteerd voor 0,5 punt - Module Nazorg
geaccrediteerd voor 1,5 punt - Module Preventie van herhaalde onbedoelde zwangerschap
geaccrediteerd voor 1,5 punt
Voor meer informatie over medicamenteuze abortus en de toolkit voor huisartsen en apothekers verwijzen wij naar:
NHG-Expertgroep Seksuele Gezondheid – toolkit
KNMP - dossier
Webinar Onbedoelde zwangerschap voor zorgprofessionals
Webinar voor zorgprofessionals over essentiële elementen in de begeleiding van onbedoeld zwangere vrouwen die gaan bevallen.
Het keuzeproces
Als huisarts krijg je in je praktijk mogelijk een paar keer per jaar met een onbedoelde zwangerschap te maken. Het keuzeproces en de periode erna kan zeer ingrijpend zijn voor de onbedoeld zwangere vrouw. Het is daarom belangrijk om de vrouw (en partner) zo zorgvuldig mogelijk te begeleiden in het keuzeproces. Een onbedoeld zwangere vrouw heeft 4 keuzes:
- Zelf opvoeden
- Abortus
- Pleegzorg
-
Afstand ter adoptie
De 4 keuzemogelijkheden
Als je patiënt zwanger is en twijfels voelt, heeft ze een aantal mogelijkheden. Als je patiënt zich goed voorbereidt kan dat helpend zijn bij het maken van een weloverwogen keuze.
Zelf opvoeden
Als je patiënt ervoor kiest om de zwangerschap uit te dragen en het kind zelf op te voeden, dan hoeft ze er niet alleen voor te staan. Er zijn organisaties die haar kunnen helpen. Bijvoorbeeld het Centrum voor Jeugd en Gezin bij de vrouw in de buurt. Daar zit ook het consultatiebureau.
Abortus
De onbedoeld zwangere vrouw kan kiezen voor een abortusbehandeling. De behandelmogelijkheden zijn afhankelijk van de duur van haar zwangerschap en of ze zelf mag beslissen op haar leeftijd.
Pleegplaatsing
Verwacht je dat je patiënt niet (direct) alleen of samen de opvoeding aan kan? Dan is pleegzorg misschien een optie. Pleegzorg betekent dat je patiënt ouder blijft, maar dat het kind (tijdelijk) in een ander gezin gaat wonen.
Afstand ter adoptie
Je patiënt heeft de mogelijkheid de zwangerschap uit te dragen en het kind na de geboorte af te staan ter adoptie. Ze draagt haar kind dan in feite over aan anderen. Bij adoptie worden de juridische banden tussen de vrouw en haar partner en het kind definitief verbroken waardoor de vrouw geen ouderlijke rechten meer heeft.
Infopunt Onbedoeld zwanger
Veel vrouwen die onbedoeld zwanger raken, vinden het lastig om een keuze te maken. Zij twijfelen over wat ze moeten doen. Welke keuze ze ook maakt, ze staat er niet alleen voor. Je patiënt kan ervoor kiezen met iemand te praten die gespecialiseerd is in het begeleiden van vrouwen en mannen die een keuze moeten maken over hun onbedoelde zwangerschap. Op infopuntonbedoeldzwanger.nl vind je meer informatie.
Routekaart: het proces van een ongewenste zwangerschap
Als je patiënt ongewenst zwanger is komt er veel op haar af. Het is dan fijn om precies te weten bij welke stappen je haar kunt begeleiden en waar je terecht kunt. We hebben een routekaart ontwikkeld die dit visueel uitlegt.
Het gaat bij een onbedoelde zwangerschap niet om de diagnose, maar om het begrijpen van waar de vrouw zich bevindt in het keuzeproces en daarin steun bieden
Online hulpverlening
Fiom biedt twee gratis online modules aan die mensen kunnen helpen bij een ongewenste zwangerschap. De module 'Zwanger, wat nu' helpt de vrouw en/of partner bij het keuzeproces en de module 'Abortusverwerking' helpt bij de verwerking van een abortus. Ook deze module is er voor de vrouw en haar (ex)partner.
Ervaringspanel voor zorgprofessionals
Het ervaringspanel is een groep mensen die periodiek vragen beantwoordt over het thema onbedoelde zwangerschap. Je bepaalt op basis van je ervaringskennis of vakkennis zelf over welke thema's je mee wilt denken. Deze thema's zijn ongewenste zwangerschap, abortus, een (voornemen tot) afstand ter adoptie, pleegzorg en zorgprofessionals. Wil je meedenken? Graag!
Onderzoek
In de media
Ongewenst zwanger: 3 op 4 heeft vaste relatie!
Wist je dat meer dan 75% van de onbedoelde zwangerschappen ontstaat binnen een vaste relatie? Het beeld heerst dat onbedoelde en ongewenste zwangerschappen vooral voorkomen bij singles, jonge vrouwen die nog geen kinderen hebben. Toch heeft de grootste groep een vaste partner en vaak ook al een gezin. Deze vrouwen staan voor een lastige keuze die ze vaak samen maken met hun partner.
Aflevering Nadia: Abortus maakt mij geen crimineel
Abortus staat in het Wetboek van Strafrecht, tussen zaken als diefstal en mishandeling. Hoort het daar thuis? En draagt dit bij aan een taboe op abortus?
Contact
Heb je een vraag? Neem contact met de afdeling Ongewenste Zwangerschap via oz@fiom.nl of bel naar 088-1264990.
NHG-Congres 2024
Het NHG-Congres is al jaren een begrip onder de huisartsen. Op vrijdag 15 maart 2024 vond alweer de 62e editie plaats in Den Bosch. Ook Fiom is de afgelopen jaren aanwezig op dit congres en licht daar toe wat we voor de patiënten en voor professionals kunnen betekenen.